Wyróżnia się wiele chorób, które dotyczą tylko kobiet. Jedne z nich są mniej groźne, inne bardziej. Wśród nich znajduje się endometrioza, która może dotyczyć około 10-15% wszystkich kobiet w wieku rozrodczym. Jej obecność jest w stanie znacząco pogorszyć jakość życia. Właśnie dlatego warto znać jej przyczyny, objawy oraz sposoby na leczenie. A oto garść najważniejszych informacji!
Czym jest endometrioza?
Obecnie dużo mówi się o endometriozie, która określana jest także mianem gruczolistości zewnętrznej. Mówi się o niej, kiedy to komórki endometrium, czyli błony śluzowej wyścielającej wnętrze macicy, znajdują się poza nią. Najczęściej znajdują się w okolicy narządów rozrodczych, jednak zdarza się, że umiejscawiają się one w innych miejscach, np. w obrębie błony śluzowej pęcherza moczowego, jelita grubego czy też jamy brzusznej. Tak naprawdę ogniska endometriozy mogą mieć różny charakter, a najczęściej mamy do czynienia z:
- endometriozą głęboko naciekającą – tutaj w złożonych zgrubieniach oprócz komórek endometrium znajduje się również tkanka
- tłuszczowa oraz włóknisto-mięśniowa,
- torbielami endometrialnymi – ich ściany są wyścielone endometrium, które złuszcza się co miesiąc i wraz z krwią zostaje uwięzione we wnętrzu torbieli,
- wszczepami powierzchownymi występującymi na jajnikach lub otrzewnej – mogą się one pojawiać już w życiu płodowym.
Jakie są najczęstsze przyczyny endometriozy?
Niestety, pomimo upływu wielu lat badań, przyczyny powstawania endometriozy są nadal niejednoznaczne. Wiadomo jedynie, że może na nią zachorować każda kobieta w wieku rozrodczym, czyli między dwunastym a pięćdziesiątym piątym rokiem życia. Szacuje się, że najczęściej występuje w wieku 30-40 lat. Szacuje się, że za jej powstawanie mogą odpowiadać zaburzenia hormonalne, genetyczne, alergiczne czy autoimmunologiczne. Za jedną z podstawowych teorii wyjaśniających jej rozwój endometriozy należy teoria wstecznego miesiączkowania. Obejmuje ona twierdzenie, że podczas menstruacji oprócz prawidłowego wydalania złuszczonego endometrium z organizmu, dochodzi także do wstecznego przemieszczania się jego komórek wraz z krwią. Idą one przez jajowody, w głąb otrzewnej. Zachowują one zdolność przeżycia, a także namnażania się, przez co mogą tworzyć ogniska zapalne. Warto tutaj zaznaczyć, że takie zjawisko występuje nawet u 90% miesiączkujących kobiet, jednak nie prowadzi to do rozwoju choroby, gdyż prawidłowo funkcjonujący układ odpornościowy jest w stanie je skutecznie usunąć.
Po jakich objawach można rozpoznać endometriozę?
Za główny objaw endometriozy uznaje się ból występujący przed krwawieniem miesięcznym oraz w jego trakcie. Może on promieniować do okolicy krzyżowej. Wiele kobiet zgłasza również bardzo obfite miesiączki. Należy zaznaczyć, że objawy endometriozy zależą głównie od tego, gdzie zlokalizowane są komórki endometrium. Jednak do najczęściej występujących objawów można tutaj zaliczyć:
- dolegliwości bólowe podczas stosunku płciowego,
- bóle podczas owulacji oraz w obrębie miednicy,
- przewlekłe zmęczenie połączone ze znaczącym obniżeniem samopoczucia,
- krwawienia, które występują również poza miesiączką,
- ból towarzyszący oddawaniu moczu, który wskazuje, że zmiany umiejscowione są w pęcherzu moczowym.
Należy tutaj zaznaczyć, że ból związany z endometriozą jest na tyle nasilony, że kobieta nie jest w stanie się ruszać. Wówczas wiele pacjentek zgłasza się po pomoc na SOR. Są jednak sytuacje, w których choroba ta nie daje żadnych charakterystycznych objawów, a jedyną niepokojącą kwestią może być problem z zajściem w ciążę. W takich przypadkach diagnoza dotyczy rozległych zmian.
Na czym polega diagnostyka i leczenie endometriozy?
Samo rozpoznanie endometriozy nie jest proste, gdyż mamy tutaj do czynienia z szeregiem niespecyficznych dolegliwości. Pomocy najlepiej szukać u ginekologia, gdyż jest to schorzenie typowo ginekologiczne. Ważnym narzędziem diagnostycznym jest tutaj USG dopochwowe oraz transrektalne, ponieważ pozwalają one na wykrycie charakterystycznych zmian. Podobnie jest z innymi badaniami, takimi jak tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny czy laparoskopia w tym obszarze. Natomiast bardzo rzadko wykorzystuje się badania biochemiczne obejmujące oznaczenie niespecyficznego antygenu CA-125. Stanowi on głównie marker nowotworowy i jego wysoki poziom może oznaczać pojawienie się u pacjentki również raka jajnika. Jeśli chodzi o leczenie, to nie ma metod pozwalających zabiegać endometriozie. Terapia polega na łagodzeniu objawów choroby oraz jej skutków. Samo leczenie powinno doprowadzić do poprawy jakości życia kobiety. Początkowo wprowadza się farmakoterapię, która opiera się na stosowaniu leków hormonalnych. Mają one za zadanie obniżyć ilość estrogenów w organizmie kobiety, gdyż to właśnie ich one odpowiadają za pobudzenie komórek endometrium. Stosuje się tutaj dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne, które hamują działanie jajników, pochodne progesteronu lub leki zwiększające jego stężenie we krwi, gdyż działają one przeciwnie do estrogenów czy leki blokujące syntezę estrogenów. Należy jednak zaznaczyć, że te środki farmakologiczne są przeciwwskazane u kobiet w wieku rozrodczym. Tutaj konieczna jest interwencja chirurgiczna. Zależy jednak ona od stopnia zaawansowania choroby, rozległości zmian, wieku pacjentki czy jej oczekiwań.
Jak endometrioza wpływa na życie kobiety?
Endometrioza ma negatywny wpływ na życie kobiety. Wynika to m.in. z uwagi na przewlekły ból, który utrudnia funkcjonowanie w ciągu dnia. Przeszkadza on w pracy, nauce czy domowych obowiązkach. Utrudnia nawet spokojny wypoczynek, mimo komfortowego materaca, jaki znajdziemy na https://hilding.pl/. Są one dostępne także w sklepie internetowym Senna Materace, gdzie znajdziemy różne modele, w tym Hilding Gejzer. Zaleca się także przyjmowanie odpowiednich środków przeciwbólowych po konsultacji z lekarzem.
Nie ma co ukrywać – agresywność endometriozy jest porównywalna do chorób nowotworowych. Zaniechanie leczenia może doprowadzić do zniszczenia tkanki jajnikowej, a w przypadku głęboko naciekającej endometriozy dotyczącej przewodu pokarmowego może pojawić się niedrożność, wzdęcie brzucha czy bolesne defekacje.
