Być może nie każdy z nas zdaje sobie z tego sprawę, ale schorzenia ortopedyczne oraz różnego rodzaju urazy czy choroby związane z aparatem ruchu stanowią jedną z najczęstszych przyczyn wizyt ludzi u fizjoterapeutów i lekarzy. Możemy się ich nabawić niezależnie od wieku czy płci, gdyż wynikają przede wszystkim ze stylu życia. A co warto wiedzieć o tych najczęściej występujących?
Jakie są najczęstsze choroby układu ruchu?
Schorzenia ortopedyczne można podzielić na wiele kategorii. Za jedne odpowiadają wypadki komunikacyjne, a za inne – wady wrodzone. Jednak to właśnie otyłość, choroby cywilizacyjne czy zmniejszona aktywność ruchowa człowieka są uznawane za główną przyczynę ich występowania. Jednak, o jakich chorobach lub nieprawidłowościach tutaj mowa?
Osteoporoza
W przypadku osteoporozy mówimy o znaczącym obniżeniu gęstości mineralnej kości oraz spadku ich wytrzymałości. Przyczynia się to do zwiększenia ryzyka złamań, nawet w wyniku drobnego urazu, Na zachorowanie zdecydowanie częściej narażone są kobiety po menopauzie, gdyż dochodzi u nich do zmian hormonalnych. Mało kto zdaje sobie sprawę z rozwijającej się osteoporozy, gdyż w początkowym etapie nie wyróżnia się ona żadnymi objawami. Z uwagi na to, nazywana jest „cichym złodziejem kości”. Do czynników, które sprzyjają rozwojowi osteoporozy, zalicza się przede wszystkim niskie spożycie wapnia, palenie tytoniu, nadmierne spożycie sodu czy szczupła budowa ciała.
Reumatoidalne zapalenie stawów
Reumatoidalne zapalenie stawów, w skrócie RZS, a inaczej – gościec, to przewlekły stan zapalny, który powoduje stopniowe niszczenie stawów, a następnie chrząstek, więzadeł, ścięgien i kości. Jest to choroba autoimmunologiczna, gdyż układ odpornościowy błędnie klasyfikuje własne tkanki i zaczyna je atakować. RZS najczęściej występuje między 30. a 50. rokiem życia u kobiet, jednak chorować mogą również osoby młode oraz mężczyźni. Objawia się poprzez sztywnienie stawów, ich brakiem elastyczności oraz przenikliwym bólem. Bezpośrednie przyczyny nie zostały poznane, jednak uważa się, że jest to kwestia dziedziczenia genetycznego, defektu układu odpornościowego, przebytych zakażeń oraz stylu życia.
Wady postawy
O wadach postawy mówimy, gdy prawidłowe wygięcia naszego kręgosłupa wychodzą poza ustalone normy. Oznacza to, że naturalnie występująca kifoza, lordoza lub skolioza prowadzą do zaburzeń postawy. Z uwagi na to, najczęściej spotykamy się z plecami okrągłymi, plecami wklęsłymi, plecami okrągło-wklęsłymi oraz placami płaskimi. Tego typu schorzenia wynikają przede wszystkim z siedzącego trybu życia, kiedy to nie tylko mało się ruszamy, ale także nie dbamy o właściwy sposób siedzenia. Ponadto ciągle się garbimy, nosimy zbyt ciężki plecak lub torbę na jednym ramieniu czy po prostu mamy źle dobrane obuwie. W wielu przypadkach mówi się również o otyłości. Wady postawy kształtują się już od najmłodszych lat, a ich leczenie jest długotrwałe.
Haluks
Haluks, inaczej paluch koślawy, to schorzenie stopy, które polega na jej deformacji. Polega na wysunięciu pierwszej kości śródstopia, będącej podstawą palucha. W rezultacie jego czubek skierowany jest w stronę pozostałych palców, a głowa kości – charakterystycznie wybrzuszona. Haluks to nie tylko problem natury estetycznej, gdyż jego występowanie często wiąże się z bólem i zaburza poprawny chód. Jeśli nie zareagujemy odpowiednio wcześnie, to może przyczynić się do stopniowej deformacji całego przodostopia.
Łokieć tenisisty
Jedno z częściej występujących schorzeń u osób aktywnych fizycznie. Szam szczyt zachorowania przypada na wiek między 40. 1 50. rokiem życia. Nazwa “łokieć tenisisty” odnosi się do zapalenia nadkłykcia bocznego kości ramiennej, które objawia się bólem podczas chwytania, tkliwością w okolicy łokcia oraz obrzękiem. Samą przyczyną są tutaj mikrourazy i przeciążenie ścięgien mięśni przedramienia. Na schorzenie to najbardziej podatni są sportowcy – w tym aż połowa tenisistów, a także pracownicy fizyczni.
Zespół cieśni kanału nadgarstka
Jest to najczęstsza choroba o podłożu neuropatycznym, która wynika z długotrwałego przeciążenia nadgarstka poprzez wykonywanie szybkich, wielokrotnych o jednotorowych ruchów. Przyczynia się to do ucisku na nerw pośrodkowy zlokalizowany w kanale nadgarstka. Za charakterystyczne objawy uznaje się mrowienie, drętwienie czy nieprzyjemne cierpienie po wewnętrznej stronie dłoni, które jest zlokalizowane w okolicy kciuka, palca wskazującego i serdecznego. Oprócz tego chory odczuwa tętniący ból promieniujący na przedramię.
Jak zmniejszyć ryzyko schorzeń ortopedycznych?
Istnieje wiele sposobów na ograniczenie występowania schorzeń ortopedycznych. W dużej mierze odnosi się to do unikania czynników, które umożliwiają ich kształtowanie się. Jednak przede wszystkim mówimy tutaj o różnego rodzaju działaniach profilaktycznych, które mają działać wszechstronnie. Oznacza to, że zaleca się przede wszystkim dbanie o zachowanie poprawnej postawy ciała podczas wykonywania pracy czy podnoszenia ciężarów. Oprócz tego nie zapominajmy o normalizacji masy ciała, unikania silnego stresu, noszeniu odpowiednio dopasowanego obuwia czy przestrzeganiu właściwej diety. Ważną kwestią jest tutaj także aktywność fizyczna dopasowana do naszych możliwości oraz stanu zdrowia. Inną kwestią jest postawienie na materac ortopedyczny, który gwarantuje nie tylko zdrowy sen, ale także idealnie dopasuje się do sylwetki użytkownika. W ten sposób mięśnie mogą się zregenerować, a kręgosłup jest zachowany w fizjologicznym ułożeniu.
Z biegiem lat nasze kości i stawy ulegają zniszczeniu oraz osłabieniu. Do tej pory ich użycie było jedyną przyczyną powstania możliwych chorób. Jak się okazuje, w dzisiejszych czasach jest ich coraz więcej, dlatego warto znać podstawowe czynniki wywołujące schorzenia ortopedyczne oraz rozpoznać je po pierwszych objawach.